door Monica Lubach.

I.v.m. Corona was deze lezing twee keer uitgesteld, maar zoals het spreekwoord zegt: “driemaal is scheepsrecht”  en op 13 februari 2022  was het zover. In het weeknieuws van EWVA was de lezing aangekondigd, ca. 20 belangstellenden waren aanwezig. 

Jaap stelde zich eerst voor. Geboren in Enkhuizen is hij o.a. via Amsterdam/Landsmeer in 1972 teruggekeerd naar Enkhuizen. Jaap is sinds 1973 lid van Enkhuizer Watersportvereniging “Almere”, afgekort “EWVA” (destijds genaamd Watersportvereniging “Almere”). Begin jaren 70 was “Almere” (zo ook Hollandia uit Medemblik) al een toonaangevende wedstrijd-zeilvereniging met vele NK’s en EK’s in open boten, o.a. OK-jollen, Vaurien etc. Er werd veelal  in weekenden gevaren, wat vooral gezellig was met hele families erbij. Bijna alle leden begonnen in die tijd en ook nu nog in open boten. Er werd in die tijd veel gevaren in OK-jollen, Solo’s en de 470 . Met name de OK-jol was heel populair, ook onder veel “Almere”leden, zoals o.a. Mark van der Molen, Cees de Vries (3^e op NK) en Henk Watses. Jaap zelf zeilde in die tijd met een zelfgebouwde OK-jol (H 503). Het Kaaspakhuis waar de jol lag toen Jaap hier weer ging wonen, ging mee naar het buitenmuseum.  Er werd een clubschip aangeschaft, een voormalig IJveer, genaamd ”IJveer II”, die van Amsterdam Noord naar het centrum voer en bij ons als clubschip werd gebruikt en ook om bootjes van de haven naar het wedstrijdveld en naar de haven terug te brengen, het werd bootje van Bergman genoemd. 

Een zeer ervaren wedstrijdcomité verzorgde in die tijd meer dan 25 wedstrijddagen van mei t/m september en was samen met Hollandia (Medemblik) toonaangevend in Nederland en Europa. Namen uit die tijd o.a Jan en Bas Moojen, Nico Waalkens, Henk Plaatje en vele anderen. In 1973 kwam de Laser in beeld, een eenmans open boot die binnen korte tijd overal op de wereld werd gevaren. De eerste EK met een gemaximeerd aantal boten van 100 uit heel Europa werd in 1977 georganiseerd door de “Watersportvereniging Almere”. De Engelsman Jeffery Martin, toen de Europese Coördinator, was lid van het wedstrijdcomité, later was hij wedstrijdleider op vele Olympische wedstrijden (overleden 2021).

De Laser begon als Weekeinder-Laser, nu ILCA Dinghy. Op deze EK in 1977 was start in één keer met een Gate Start (op het scherm liet Jaap een voorbeeld van een Gate-start zien en legde uit hoe het werkte, geen valse start mogelijk).  100 boten op een baan van ca. 2 uur. Bas Moojen was de gate boot. In 1975/76 heeft “Almere” nog de NK Laser georganiseerd met ruim 70 boten. Watersportvereniging “Almere” omarmde de Nederlandse kampioenschappen vanaf 1982 en 1983,  het Olympisch windsurfen (Stephan van den Berg, 1984 goud Olympische Spelen en diverse malen wereldkampioen) op de Windglider en de nieuwe Laser /ILCA  (bestaat inmiddels ongeveer 50 jaar) tijdens de Pinksterdagen.

In die dagen had je nog drie bonden KNWV/NNWB/Surfbond die later alle opgegaan zijn in het KNWV. E.e.a. ging in samenwerking met Camping Enkhuizerzand vanaf het recreatieoord. Watersportvereniging “Almere” had HERO als evenementsponsor, Spa kreeg de reclamerechten van het KNWV en moest HERO schadeloos stellen en Watersportvereniging “Almere” de sponsorgelden geven.

Jaap heeft de WK’s 1982 en 83 gezeild in Messina en Bermuda. De Nederlandse schepen hadden in Messina allemaal Heineken reclame wat daar verboden was. Race 1 dag uitgesteld en alle reclame verwijderd. Watersportvereniging “Almere” had vele goede zeilers in de laser klasse, o.a. Sjaak Haakman, Martin Coffeng, Tjeerd van der Klei,  Chris Massenberg en vele anderen. Eind jaren 80 hadden veel kinderen les in de Optimist, ook Combiwedstrijden. Nu zijn jonge zeilers/sters actief in Fareast/laser/splash terwijl ook de optimisten weer werden opgepakt onder leiding van Agnes Koot.

De laatste jaren had EWVA een absolute topper in haar midden: Nicholas Heiner. Jaap draaide een filmpje van de WK Laser in Santander 2014 waar Nicholas Heiner bij de heren en Marit Bouwmeester bij de dames Wereldkampioen werden. De naam van Laser werd gewijzigd in ILCA. Om problemen te voorkomen bij leveringen op Olympiades heeft de Worldsailing (IYRU, daarna ISAF) geëist dat de klasse voorschriften naar de klasse organisatie gaan die de bouwers van ILCA Dinghy toewijst. Wedstrijden in de Laser/ILCA zijn er zowel nationaal als internationaal in overvloed met de ILCA 4 (4,7) waar vooral jonge en lichte zeilers, jongens en meisjes van ca. 40 kg  veel ervaring mee opdoen en veelal doorstromen naar de ILCA 6 (Radial) of  ILCA 7 (Standard). Regio ILCA Klasse (NEDILCA) is een klasse organisatie waarvan jong en oud lid zijn. Sinds 1996 is de ILCA 7 de Olympische boot voor de heren en voor de dames de ILCA 6) sinds 2008 en de opvolger van de Europe. De ILCA is veruit de grootste klasse op de Olympische spelen met 55 boten bij de heren en 45 bij de dames.

EWVA organiseerde in 2002 en 2003 nog de Nederlandse kampioenschappen voor Masters, maar door de stijging van het aantal deelnemers (60 naar 120) is dit op onze haven tijdens het hemelvaartweekeinde niet meer mogelijk. Bij de Masters 35+ (vanaf 2022)  is het veelal een combi van overdag zeilen en vakantie vieren met partners en gezinnen. Veel partners zeilen niet en gaan met elkaar overdag gezamenlijk andere activiteiten ondernemen. De wedstrijden worden door veel landen bezocht, wat het internationale karakter bijzonder maakt. Bij vrijwel alle wedstrijden zijn charterboten beschikbaar waar je,je eigen zeil, lijnen en helmstok voor mee moet nemen. Dit is in Europa en Wereldwijd zo geregeld. Er zijn 100 landen aangesloten bij de ILCA. Afsluitend veelal met een feestavond met diner/buffet. We kregen een filmpje te zien van het KNWV gemaakt tijdens de WK in Zeeland 2019 met 307 ILCA Dinghies aan de start. Ook bij de Finn en O-jol zijn actieve Masterwedstrijden in Europa. Seizoen start meestal in april in Calella de Palafrugell Spanje waar ca.120 boten aan de start komen. Wederom een filmpje gezien uit 2017.

Door Corona zijn veel zeilevenementen in 2020 en 2021 afgelast of uitgesteld. De laatste grote wedstrijd in Australië was de WK in maart 2020 welke 2 dagen voor de start werd geannuleerd. Honderden uit de gehele wereld aanwezige Masterzeilers, waaronder Jaap zelf, konden onverrichterzake weer naar huis. Vlak voor deze WK kon de WK Finn nog op deze plek gezeild worden. Nicholas Heine rleverde wederom een topprestatie door als tweede te eindigen. Daarna ging alles Wereldwijd op slot. De Olympische Spelen werden uitgesteld naar 2021 Gelukkig kon de EK masters en de jeugd WK op het Gardameer in juli 2021 nog wel doorgaan met 225 boten bij de Masters en 374 boten bij de jeugd. Jaap werd zelf in zijn groep 65 plus eerste. Een bijzonderheid waren de daar aanwezige boeien, deze lagen ongeankerd met GPS op hun plaats. De lange lijnen die daar in het verleden waren zijn verleden tijd.

Aan het eind van deze boeiende presentatie bedankte Peter Lubach namens EWVA  Jaap en overhandigde hem een fles wijn.